Venedik Maske Karnavalı – İtalya

VENEDİK MASKE KARNAVALI (CARNEVALE DI VENZIA)
Yer Venezia / İtalya
Tarih 26 Şubat – 08 Mart
web http://www.comune.venezia.it

Aslında konumuz Karnaval fakat şimdilerde çok turistik olan bu Kuzey İtalya şehri tarihinde çok büyük zaferler ve yenilgiler barındırıyor. Gezgin ruhuyla olduğu yerden kalkıp Dünya’yı anlamak için yolculuklara çıkan bizlere Venedik adı güçlü bir şehir romantizmi hissi yaşatıyor.

9. yy da barbar kavimlerden kaçan bölge halkı bu lagünlerden oluşan bölgeye yerleşmiştir.117 ada ve 400 köprü vardır bu masalsı şehirde. Coğrafi özellikleri şehri yüzyıllar boyunca fethedilemez kılmıştır.

Venedik, Floransa kadar olmasa da Rönesans havasının yoğun bir şekilde hissedildiği şehirlerden biridir. Fatih’in tablosunu yapmak için İstanbul’a gelen Bellini, Venedikli ünlü sanatçılardan biridir. Bellini aynı zamanda tanınmış tüccar bir aileden gelmektedir. Ticaret için ahlak, etik gibi unsurlardan vazgeçebilen bu şehrin insanları, ticari çıkarları karşısında 13 yy ’da Papa’nın aforozunu bile umursamamıştır. Vatikan ile yaşanan tüm bu gerginlikler 1958’de Venedikli bir Papa’nın Vatikan tahtına oturmasına mani olamamıştır.

Maske Venedik kültürünün belki de en eski parçası. Tarih boyunca yaşanan Hristiyan-Pagan çatışması, veba salgınları ve politik karmaşalara rağmen Maske kültürü ve Karnavalı yaklaşık 8 yüzyıldır varlığını sürdürüyor.

Venedik Cumhuriyeti’ni yöneten 300 ailenin oluşturduğu Büyük Konsey ve onların da üstünde ki 10’lar meclisi geçmişte maskeye dair pek çok yasak koymuş ve ağır cezalar uygulamıştır. Maske çoğu zaman ahlaksızlığın simgesi olarak görülmüştür.

Maske Karnavalı Santo Stefano günü ile başlayıp Hristiyanlar için kutsal olan Büyük Perhiz’in başlamasından hemen önce şubatın ilk Salı günü sona erer. Festival boyunca Venedik’in meşhur San Marco meydanında ortaçağ eğlencelerini anımsatan gösteriler, canlı heykeller ve çeşit çeşit maskeler takan onlarca insan görebilirsiniz. Geçmişten günümüze ulaşamamış olan bazı ilginç gösteriler de var. Bunlardan benim en çok ilgimi çekeni “Uçan Türk” gösterisi. Efsaneye göre 1500 yılında bir Türk akrobat Venedik limanına demirli bir geminin kampana direğinden St.Mark kilisesinin çan kulesine kadar bir dengeleme çubuğu yardımıyla ipin üzerinde yürümüş ve bu gösteri 1759 yılında yaşanan bir kazaya kadar her yıl aynı isim ve farklı şekillerde gerçekleştirilmiştir.

Maskelerden en meşhur olanları Batua ve Punchinella’dır. Batua siyah şapka ile takılan erkeksi görünümlü bir maskedir. Punchinella ise uzun sarkık burunlu bir maskedir. Maskeler genelde gizemli ve korkutucu bir havaya sahiptir.

Venedikliler 1000 yıla yakın yaşayan devletlerine La Serenissima(Huzur Dolu Cumhuriyet) demişler fakat şimdi nedense bu göz kamaştıran şehir daha fazla hüznü anımsatıyor. Bunun nedeni Adriyatik Denizi’nin bu eşsiz hazinesinin yaşadıklarıyla yorulmuş olması olabilir.

Venedik’in ünlü vapurettası ile San Marco meydanına Büyük Kanal’dan ulaşabilirsiniz. Kulaklarınızda Strauss’un Venedik’te Bir Gece opereti çınlarken Corel müzesinin sütunları arasından meydana doğru yürümek bu coğrafyada yaşayacağınız en yoğun deneyim olabilir. Karnavalın doruk noktalarına ulaştığı San Marco meydanında Papa’nın kutsal suyla yıkayarak kutsadığı Vatikan bayrağının hemen altında bu Pagan geleneğine eşlik etmek günümüzde de mümkün. Bu çok çeşitli tarihi ve kültürel tablo Karnavalın “Özgürlüğü” temsil ettiğinin en önemli kanıtıdır.

Ertuğrul Öztekin, Istanbul, 24.03.2011