| DOMATES FESTİVALİ (LA TOMATINA) | |
| Yer | Valencia / İspanya |
| Tarih | Ağustos |
| Web | http://www.latomatina.es |
Yaz aylarında evlerinde televizyon izlemek zorunda kalanlar iyi bilir, ağustos ayında kanallarda domates festivali haberleri dönmeye başlar. Festivalin görsel niteliği ve çok eğlenceli oluşu onu yazın haber fakirliğinden bunalan haber bültenlerinin gözdesi yapıyor. İspanya bu konuda gerçek bir hazine. Domates Festivali gibi Pamplona’da ki boğa güreşlerinden de haberdar olmayanımız neredeyse yoktur. Bu iki festival son yılların en popüler İspanyol festivalleri.
Festival 1945 yılından bu yana düzenleniyor. Nasıl başladığına dair pek çok rivayet bulunuyor fakat şu an geldiği nokta tarihinden ziyade ekonomik değeriyle ölçülüyor. Kasabaya büyük hareketlilik ve dünyanın her tarafından 40000 ila 60000 ziyaretçi getiriyor.
Festival başladığı yıllarda birkaç kez çıkan olaylar nedeniyle yasaklanmış. 1957 yılında ki yasaktan sonra Buñol halkı bir tabutun içine büyük bir domates maketi koyup “Domates Cenazesi” adında bir organizasyon yapmış. Cenaze marşı eşliğinde yürüyen insanlar festivalin devamı için kritik bir müdahalede bulunmuş bu şekilde.
Festival günü sabahı, herkes kahvaltıdan sonra saat 11:00’de başlayacak domates yağmuru için kamyonların arkasından yürüyerek festival alanına gelir. İnsanların, alana yığılan domatesleri birbirine fırlatmasıyla başlayan festival yaklaşık 2 saat sürer. Domates savaşının başladığı andan itibaren herkes yalnız. Bazı katılımcılar şnorkel ve gözlüklerle bazıları ayaklarında paletlerle kendilerini bu denize atıyor ve Buñol kasabasını kıpkırmızı bir neşe kaplıyor bu 2 saat boyunca.
Festival’in çok önemli 2 kuralı var. Birincisi domatesleri ezmeden atma, ikincisi domatesten başka bir şey atma çünkü kimsenin kafası kırılsın istemiyoruz.
125000 kg domates bu küçük kasabanın kaldırımlarını, duvarlarını tamamen kırmızıya boyamaya yetecek kadar boya demek aslında ve bunun temizlenmesi gerek. Buñol’u domates kalıntılarından arındırmakta festival katılımcılarının işi. Domatesle yapılan mücadeleden yorulan katılımcılar yerel halkla birlikte bu temizlik kısmına da büyük çoğunlukla katılır. Temizlik bölümü festivalin en anlamlı sosyal içeriğinin ifadesi belki de.
Valencia’nın küçük kasabası Buñol her yıl bu festivale ev sahipliği yapıyor. Bölgenin geçmişinde pek çok ırk, uygarlık ve din var. Dünya üzerinde bu kadar keskin dönüşümlere uğramış kültürler çok az gerçekten. Bunda Arapların İspanya’ya gelişi, Isabel’in engizisyonu, coğrafi keşiflerin payı hayli büyük. Hiçbir zaman, kabına sığamamış bir ülke İspanya. Politik olarak ta sosyal ve kültürel olarak ta yakın uzak demeden evrensel unsurlarla sürekli bir kontakt halinde.
Valencia ismi uzun süre hüküm sürmüş olan Arap yerleşimcilerden miras. Böyle bir kültürün parçası Buñol kasabası. Arkeolojik bulgular ilk yerleşimcilerin 50000 yıl önce bu bölgeye geldiğini gösteriyor. Kasabanın her tarafı yeşil alanlarla dolu. Festivalden sonra kasabadaki tarihi yerleri görmek iyi bir fikir olabilir. Parque de San Luis ve Parque Fina Luján parkları ile Buñol Kalesi görülmeye değer.
Önümüzdeki Ağustos ayında festivalle coşan insanları “sizin için” buraya kadar geldik diyen bilmem ne haber muhabirinden takip etmek istemiyorsanız acele edin gezginler yollar ve festivaller beklemez
Ertuğrul Öztekin, Istanbul, 18.04.2011
